حکومت مطلوبی که امام خمینی از آن نام می برند همان حکومت اسلامی است و منظور ایشان از اسلامی بودن حکومت نیز است که بر موازین و قوانین الهی و دینی اسلام بنا شده باشد. قوانین و ضوابط آن از شرع مقدس اخذ گردد و بر جهان نگری و ایدئولوژی اسلامی ابتلایافته باشد.

حکومت اسلامی در منظر ایشان حکومتی است که هدف آن تحقق اسلام است ، قوانین آن قوانین اسلام است و بنیاد و اساس آن را نیز جهان بینی اسلامی تشکیل می دهد . همچنین از دیدگاه ایشان ، حکومت اسلامی ،به معنای این است که حکومت از درون اسلام به وجود می آید زیرا اسلام دارای سیستم و نظام خاص اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی است چه اسلام بدون حکومت معنا ندارد.

امام تعابیری دیگری هم برای این حکومت دارند چون حکومت حق ، حکومت دین ، حکومت امین، حکومت عدل اسلامی ، حکومت قانون و ... که در بیانات خود به کاربرده اند.

که همگی بیان کننده یکی از مهمترین شاخصه هایی است که ارزش و مفهوم ، محتوای حکومت و نوع آن از سایر انواع شناخته می شود.این است که می بینیم در برابر حکومت اسلامی و حکومت الهی حکومت های شیطانی و طاغوت ، حکومت استبدادی و غیره به کار می برد.

حکومت اسلامی هیچ یک از انواع طرز حکومتهای موجود نیست مثلااستبدادی نیست که رئیس دولت مستبد و خود رای باشد . حکومت اسلامی نه استبدادی است و نه مطلقه ، بلکه مشروطه است. البته نه مشروطه به معنای متعارف فعلی آن که تصویب قوانین تابع آرای اشخاص و اکثریت باشد.

    مشروطه از این جهت که حکومت کنندگان در اجرا و اداره معتقد به یک مجموعه شرط هستند که در قرآن کریم و سنت رسول اکرم ص معین گشته است مجموعه شرط همان احکام و قوانین اسلام که باید رعایت و اجرا بشود.

    از این جهت حکومت اسلامی حکومت قانون الهی بر مردم است.

1-حکومت عادل

یکی از مهمترین شاخصه و معیارهای یک حکومت مطلوب از دیدگاه حضرت امام خمینی(س) این است که آن حکومت بر مبنای عدل و قسط استقرار یابد; بگونه ای که عدالت در تمامی تار و پود آن ریشه دوانیده و در سرتاسر وجود و ابعاد متعدد آن چون عملکرد, اهداف, مسئولیت ها, وظایف و کنش های حکومت و زمامداران متجلی گردد.

از دید ایشان تحقق عدالت نه تنها وظیفه حکومت و بزرگترین مقصد اسلام که بنیان و اساس

یک حکومت مطلوب است. مطلوبیت حکومت با دارا بودن خصلت عدالت شناخته می شود. این است که آن بزرگوار این مهم را بارها مورد تأیید قرار داده است.

حضرت امام در ادامه عبارات مربوط به عدل, حکومت عدل یا حکومت عدل اسلامی می آورند, بیان شاخص ها و یا مصادیق عدل و حکومت عدل است. برخی از مهمترین شاخص ها و مصادیق از دیدگاه آن حضرت عبارتند از:

1ـ فقدان ظلم, ما نه ظلم می کنیم و نه مظلوم می شویم.

2ـ تحقق آزادی

3ـ تحقق استقلال

4ـ تحقق رفاه

5-اسلامی بودن

6ـرسیدن تمام اقشار جامعه به حقوق حقه خود.

7ـ فقدان فرق بین زن و مرد و اقلیت های مذهبی و دیگران 

8ـ وجود انصاف.

9ـ فقدان اجحاف.

11ـ منافع مملکت خرج مملکت شود

12ـ به بیت المال خیانت نشود

13ـ به جای نظام استثماری, عدالت اقتصادی را برقرار سازد.

2-حکومت اسلامی قانونی